Edouard Louis Joseph Merckx ya da pelotonda bildiğimiz adıyla Eddy Merckx, 17 Haziran 1945’te, Belçika’nın Flaman bölgesindeki Brabant’ın, Meensel-Kiezegem adlı küçük bir kasabasında doğdu. Eddy, başlangıçta hemen her Belçikalı çocuk gibi futbolu ve tenisi de denemişti ama sonunda bisiklette karar kıldı ve bisikletçi lisansını 1961 yılında, 16 yaşındayken aldı. Bu kararında çocukluk kahramanlarına dönüşen Belçikalı bisikletçi Stan Ockers ve Fransız Jacques Anquetil‘in de payı vardı. İlk akıl hocası ve eğitmeni, Merckxlerle aynı sokakta bir bisiklet dükkânı işleten eski yarışçı Félicien Vervaecke oldu. Félicien Vervaecke’nin de etkisiyle Eddy diplomasını almadan okulu bıraktı ve kendini tamamen bisiklet sporuna adadı. Eddy, ilk yarışını 1 Ekim 1961’de Lettelingen’de kazandı. Lisansını aldığının ikinci yılında, katıldığı 55 yarışın 23’ünü kazanmıştı. Amatör sporun ve sporcuların daha değerli olduğu, el üstünde tutuldukları o yıllarda Eddy Merckx, hali hazırda ülkesini olimpiyatlarda temsil eden başarılı bir genç sporcuydu. 1964 yılında, Tokyo Olimpiyatlarında Bisiklet Erkekler Bireysel Yol Yarışında on ikinci oldu. Aynı yıl, Fransa’da Sallanches’de yapılan UCI Yol Yarışı Dünya Şampiyonluğunun amatör sporcular için düzenlenen edisyonunu kazandı ve gök kuşağı mayonun sahibi oldu.
1965 yılı Merckx’in profesyonelliğe adım attığı yıldı. Belçika takımı Solo-Superia ile 29 Nisan’da profesyonel sözleşme imzaladı ve Vilvoorde’de ilk profesyonel yarışını kazandı. Bu yarışı, Belçika Ulusal Şampiyonluk yarışındaki ikincilik takip etti. Burada takım arkadaşları ile bazı sorunlar yaşayan Merckx bir yıl sonra, 1966’da bir Fransız takımı olan Peugeot-BP-Michelin’e transfer oldu. Bisiklette Merckx’in dominasyonunun 1966 yılından itibaren başladığını söyleyebiliriz. O yıl Paris-Nice turunda gelen dördüncülükten sonra ilk “anıtsal yarış” galibiyetini Milano-San Remo’da kazandı. Poggio’da kaçan Raymond Poulidor San Remo’ya girmeden yakalandı ve bisikletçiler toplu finişe gittiler. Finişte Eddy Merckx İtalyan Adriano Durante’yi çok küçük farkla geride bıraktı ve yarışı birinci bitirdi. Merckx bu zorlu yarışı kariyeri boyunca yedi kere daha kazanacaktı.
1967 yılının sonuna doğru Merckx, İtalyan takımı Faema’ya transfer oldu. Sözleşmesini imzaladıktan bir gün sonra Heerlen’de bir kez daha Dünya Yol Şampiyonluğunu kazandı ve gök kuşağı mayosunu yeniden sırtına geçirdi. Merckx, bunu hem amatör hem de profesyonel olarak başaran üçüncü sporcuydu. (Diğer ikisi İsviçreli Hans Knecht ve Belçikalı Jean Aerts.) 1968’de yeni takımıyla birlikte bir başka anıtsal yarış olan ve Kuzeydeki Cehennem lakabıyla da bilinen Paris-Roubaix’yi, berbat hava koşulları altında, ilk kez kazandı.
Bir yıl sonraki Giro’da, Garda’dan başlayan yarışın on altıncı gününde, yarışı yine lider götürürken, Eddy Merckx’in doping testinden geçemediği ve diskalifiye edildiği açıklandı. O yıllarda bir sezonda irili ufaklı 200’e yakın yarış koşan profesyonel bisikletçilerin kendilerini hazır tutmak için kimi uyarıcılar aldıkları biliniyordu ve yasaklı maddelerin listesi ülkeden ülkeye değişkenlik göstermekteydi. Yine de Eddy Merckx temiz siciliyle bilinen, yarışlardan sonra yapılan doping kontrollerine gönüllü olarak katılan bir sporcuydu. Hatta o kadar ki yarışlar esnasında takım arkadaşları dışında kimseden suluk dahi almazdı. Bu sebepten Merckx’e yapılan doping suçlaması ve diskalifiye kararı hem basında hem de bisikletçiler arasında Eddy Merckx’den yana yankı buldu ve Belçikalının önün kesmek isteyen İtalyan “organizasyonu”nun bir sabotajı olarak değerlendirildi. Nitekim birkaç ay sonra, yapılan testlerin güvenilir olmadığı anlaşılacak ve Merckx aklanacaktı.
BÜLENT ÇALLI 